M.S 1075 – Anadolu Selçuklu Devleti
Temmuz 21, 2019Osmanlı İmparatorluğu:
Osmanlı Devleti Osmanlı, Devlet-i Aliyye-i
Osmaniyye veya Batı kroniklerindeki kullanımlarca, Türk imparatorluğu 1299 yılında Oğuz Türkleinden
Osman Gazi’nin kurduğu valığını sürdürmüş bir imparatorluktur. Buğünkü Türkiye’nin Bilecik ilinin Söğüt ilçesinde kurulmuş bir beylik iken, 1453 yılında
ll. Mehmed’in Kostantinopolis’i fethedip Bizans imparatorluğu’na son vermesiyle imparatorluk haline gelmiştir. 1517 yılında.
l. Selim’in Büyük Mısır Seferi Sonucunda İslam Hilafeti Osmanlı Hanedanına geçmiş ve bu tarihten sonra gelen her padişah aynı zamanda halife olmuştur. En geniş sınırlarına 1683 yılında ulaşmıştır. Orta Avrupa’nın bir bölümü ile Balkanlar’ın Tamamı Kuzey Afrika’nın bir bölümü. Hicaz Mezopotamya, Kafkasya’nın bir bölümü ve Anadolu üzerinde hakimiyet kurmuştur. 1699 yılında Karlofça Anlaşması sonrası gerileme dönemine girmiş ve 1922 yılında Son bulmuştur.
Kısacası Büyük bir İmparatorluk Geniş Topraklar Üzerinde kurulmuş ve 600 yüz yıl gibi bir süre Dünya İmparatorlukları arasında yer almıştır.
Benim de bu dönemden Koleksiyonumda bulunan eserlerim Kültür bakanlığı Envanterine kayıtlı olup aşağıda Resimlenmektedir. aynı zamanda, Yavuz Sultan Selimin doğu Seferine giderken İslami Hilafetine bağlı bulunan ve ebeveyinlerinin geldiği Güneydoğu Anadolu Toprakları üzerinde bulunan Samsat Höyük, ve Kuzey Mezopotamya yı Osmanlıya bağlamasıyla bizim geçmişimizinde Yavuz Sultan Selimle Osmanlı Tabiasına geçtiğimizin bir sonucudur. Her ne kadar değişik Zamanlarda değişik Savaş ve imparatorlukların eline geçmesiyle sonuç değişse de; köklerimizin bu topraklarda değişik kültürlerden geldiği anlaşılmaktadır.
Takılar:
Tepelik:
Obje: Bir gümüş plaka üzerine dövülerek baskı şeklinde güneş ve ayı betimleyen, ortasında ve etrafında baskılarla dövülerek şekillenmiş güzel patinalı ve etrafında saçaklarla süslenen ancak bu saçakların mevcut olmadığı, nokta ve u şeklindeki baskıların yanı sıra, iki ay içerisinde 5 adet insan sureti tepelik olarak bilinen gümüş takıdır.
Tarihi: M.S 1900 yy
Hakkında: Süs takısı Bindallı kıyafetler üstüne Dövme Tepelik. Olarak takılmış Gümüşten oluşan bu tepeliğin etrafı küçücük halkalardan oluşmaktadır. Aşağı sarkan zincirlerden ve o zincirlerin bitişinde de birer kalp metal sonlandırılmaktadır. Tepelik yapılış şekliyle de anlaşıldığı üzere Güneydoğu Anadolu bölgesinde Bu Objelerin başlangıcını oluşturmaktadır. El yapısı bu dövme Objenin
Üstte görülen bu tepelik sadece Güneydoğu Anadolu bölgesinde ve aynı zamanda da çevre kültürlerde de görmek mümkündür. Bu da bizlerin bin yıllardır bu topraklarda komşu devletlerle geçmişten günümüze dek, Kültürel Geçişkenlik olduğunu bu coğrafyada kadim bir Millet olarak Toleranslı yaşama her zaman yasaksız ve hoşgörüyle bakmamızdan kaynaklandığını Çağrıştırmaktadır. Ben bu sanatın topraklarımızda bakırın bulunmasıyla var olduğuna inanan biri olarak medeniyetimizin M.Ö 5500 li yıllardan (Bakır Döneminden) günümüze geldiğini bilmekteyim. Öyle ki yapıları halen aynı olan (mimarisi) Tarımını çok kısa dönemlere kadar aynı yapan. Neolitik dönemden çokta bir büyük farkı olmayan bu toplum. Kült olarak ta Etkilenmemesi imkansızdır. Öyle ya metalini eritmeyi bilen M.Ö 5500 yıllarında bakırını eriten, erittiği bakırına kalay katarak Tunç elde eden bu toplum. Neden elimizde olan bu işlemelerin ana kaynağını oluşturmasın?
Ben bu kültürün bu Coğrafyada Biri birilerinden etkilenerek ve bir Nüans farkıyla kendi Motifleri arasında komşu olanlarla farkı koyduklarına, Objeye bakıldığında da, Üzerindeki Motiflerle ince de olsa Hangi toplum veya Kült tarafından yapıldığı bilinmektedir. Örneklemek Gerekirse Bakır Asurlar döneminde Kuzeyden Alınarak Güneye götürüldüğü, Kültepe Yazıtlarında vurgulanmaktadır. Lidar Höyük te bulunan Nal Şeklindeki 12 Tane Metal eritme Fırınlarının Anlam ve Önemi ortaya çıkmaktadır. Öyle ki; bakır bu topraklardan Fırat tan Kayıklarla faydalanılarak aşağı bölgelere taşınmıştır. Bu da bölgenin diğer yaşayanları tarafından dile getirilmektedir. Kültepe kaynakları.
Ölçü: 12,8 cm. çapında, 54,00 gr.
Literatür: Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Kadın Takıları, Tepelik, Baskı Dövme, Kültür Bakanlığı Arşivi.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Kadın Takıları.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Pers uruplarıyla süslü sarı bir kadın takısı:
Pers Uruplarıyla Süslü Sarı Bir Kadın Takısı:
Obje: Yuvarlak, bir sarı metale halkalarla bağlı iki adet üçgen sarı metal, bu üçgen iki sarı metal üzerinde birinde 6 adet bir diğerinde 5 adet tura şeklinde urub takılıdır.
Detay: İran Pers yapımı, küpe veya bir kadın takısını anımsatmaktadır.
Hakkında: Çapı 8 cm. olan bir tepelik, Arapça yazısının üzerinde olması islami tarihten sonrasını içaret etmektedir bu da MS sını göstermektedir. Ancak; Arhenmendi ve sasanilerin bu bölgede hüküm sürdürdükleri M.Ö 500 – 600 li yılları da göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Persçe urub yazılı metal olarak sarı Metal karışımı olan bir kadın takısı, M.S 1900 yy. 8 cm çapında olan ve bu yuvarlak sarı metale bağlı olan üçgen şeklindeki üzerinde de 5 ve 6 liranın (Urup) bağlı olduğu görülmektedir. farzca yazılar mevcuttur. Bu bölgede Perslilerin de yaşadıkları ve bölgeye zaman zaman hâkim oldukları ancak kült bakımından da bir birilerinden alışveriş yaptıkları bir gerçektir. bu medeniyetlerin hepsinin geçmişinde neolitik toplumun bir başlangıcı vardır.
Üzerindeki çıkıntılar bir önceki alınlık olarak anlatılan takının aynısında mevcuttur. İçinde telkâri sanatı mevcuttur. Baskı yapımı hemen hemen çok yerde aynıdır. Buda bize bu coğrafyanın ne denli medeni olduğunu ve kültür düzeyinin senden benden olmadan Toleranslı olduğunun bir neticesidir.
Tarih: M.S. 13. yy’dan 19. yy’a.
Ölçü: Çapı 8 cm. 5X5,7 cm. 56,16 gr.
Literatür: Achemendi ve Sasani Pers kadın takıları hakkında.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi kadın takıları hakkında.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterine Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Taşlı küpe kırmızı taşlı:
Kırmızı Taşlı Küpe:
Obje: Bir damla metal tel üzerinde güneş biçiminde 8 köşelidir. Her köşesi açık 10 eşit yuvarlak metalle ortadaki kırmızı parlak cam veya taşı sarar. Damla telin iki tarafında onar halka telle desteklenen ve en üstünde bir papatya çiçeği ve ortasında metal bir gülle sonlanan 1 cm büyüklügündeki değerli taşı taşıyan istisnai bir küpe.
Detay: Damla şeklinde, kırmızı taşlı bir kadın küpesi.
Materyal: Bronz, gümüş.
Hakkında: Bir damla metal tel üzerinde Güneş biçimindeki 8 köşeli olan ve her köşesi açık olan. 10 eşit yuvarlak metalle ortadaki kırmızı parlak Cam veya taşı saran, Damla’telin iki tarafında 10 ar halka tellerle desdeklenen ve en üstünde bir papatya çiçeği ve ortasında metal bir gül le sonuçlanan 1 cm büyükügündeki değerli taşı taşıyan istisnai bir küpe.
Kırmızı taşlı bir takı küpe. En: 3cm boy: 4,5cm cam çapı 1cm. Tel işlemeli
Tarih: M.S 500-1300
Bulunduğu yer: Kuzey Mezopotamya, Levandel, Şanlıurfa höyüklerinden.
Ölçü: En: 3cm boy: 4,5cm cam çapı 1cm.
Literatür: Kuzey Mezopotamya kadın takıları.
Referans: Mezar bulguları.
Gerçeklilik: Kütür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Takı parçası:
Takı Parçası:
Obje: Ortası yeşil taşlı gümüş takı.
Ölçü: en: 4,8cm boy 4cm ağırlığı 5,77gr.
Tarih: M.S 1900.
Metaryal: Gümüş- yeşil taş veya cam.
Bulunduğu yer: Harran Höyük.
Hakkında: Ortasında yuvarlak yeşil bir taş ve etrafı Bir ip motifi ile bazeli halkalar çizilerek bazen de tüm etrafı dönecek şekilde üçgen metalin etrafının tümünü ip motifiyle geçtikleri gözlenmektedir. üçgen olan ve üç başka sabit halkayala bir diğer objeye takılan Gümüşten oluşan ve ortasında değerli cam veya bir değerli taşı bulunduran, aşağı doğru üçkenin bitiminde tekrar bir delik bulunan ancak üzerinde herhanği bir şey bulunmayan bir üçgen gümüş metall kadın takısı parçasıdır.
Literatür: Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Kültür Bakanlığı Arşivi.
Referans: Özel koleksiyonerler.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterine Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Dökme Nazarlık Takı:
Dökme Nazarlık Takı:
Obje: Kem gözlerden korunma amacıyla kullanılan bir anahtarlık veya belirgin bir kıymetli mal taşıyıcısı.
Detay: Dökme gümüş takı taşıma aleti.
Metaryal: Gümüş.
Bulunduğu Yer: Kuzey Mezopotamya, Güneydoğu Anadolu, Şanlıurfa.
Hakkında: Ortasında bir nazarboncuğu olan gümüş bir takı
Bu takı üzerindeki motifler yuvarlak ve kareler şeklinde bezemelerden oluşmakta belirgin ve kabartma şeklindedir. Aynı zamanda da kalın bir dökme tablaya sahiptir. Üst bitimde tekrar bir bağlantıyla betimlenen aşağıda ise üç delikle başka bir parçaya bağlandığı olasıdır. Üzerindeki kabartmalar ve bezemeler zamanın tarihlendirmektedir. Ana gövde dikdörtgen olup yukarıya doğru bir üçğen şeklinde taşıma bağlantılı yere kadar uzanıp sonbulmaktadır. Elde veya başka asılacak bir yere tuturulması için güzel belirgin patikalı bir 1.5 cm genişliğinde bir halkayla son bulmaktadır. Karenin içersinde merkezde 0,5 cm lik bir nazar boncuğunun varlığı Renkli bir cam veya taşla. Karenin motifleri her köşesinde birer yuvarlak güneşi anımsatan etrafı çiçeklerile biri birini tamamlayan, dört köşesinde de aynı motiflerin yanı sıra nokta ve ip şeklindeki motiflerle biri birilerini tamamlayan ve aşağı kısmındaki bitişte üç belirgin delikle başka bir objeye bağlandığını göstermektedir. Güzel belirgin oldukça kalın dökümlü, bir takı taşıyıcısıdır.
Ölçü: En: 4cm boy 10cm. Ağırlığı. 44,20gr. Bir takı parçası.
Literatür: Anadolu Medeniyetleri Arşivi, Kültür Bakanlığı Arşivi.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Alınlık kadın takısı:
Alınlık. Kadın takısı:
Obje: Sarı parlak metal alınlık.
Detay: Üst tarafı yuvarlak ve ortasında bir turkuaz camdan oluşan yanlara doğru üçer sıralı telkari işlemeli uçlarında birer üçgen çengeli olan bir alınlık.
Ölçü: Çapı. 6,5 cm. boy: 24 cm. 87,83 gr.
Materyal: Sarı parlak bir metalden oluşan 2 cm.’lik bir turkuaz cam ortasında bir fole ile süslü alın kısmından saçın her iki tarafına uzatılan bir Selçuklu, Osmanlı telkari işlemeli alınlık.
Hakkında: Alınlık, bir Osmanlı kadının takısı olan alınlık, resimdeki gibi M.S 1900 Yıllarda kadın takısı. Yöresel kıyafetlerin köfü kısmının alın tarafına takılan bir süs takısıdır. Üst tarafında ki yuvarlak olan ve bu yuvarlak sarı parlak metalin ortasında oldukça belirgin bir 2 cm çapında bir mavi boncuk etrafında zincir şeklinde işlemelerin ortasında mavi taşı muhafaza edecek bir sağlamlaştırılması için kullanılan bir baskı bulunmakla hemen yanlarında yukarıya doğru çıkıntılı şekillerde ve belirgin olan sarı metalden damla, şeklindeki çıkıntıların üzerlerinde ince boncuklardan oluşan birer betimlimeler mevcuttur. 14 adet tümsekten oluşmaktadır. Bu tümseklerin hemen bitiminde ince zincirlerle yukarı uç kısma bir halkayla tamamlanıp. Oradan üçerli sıra şeklinde küçük ortada tek dolu bir parça etrafında 4 adet içi boş olan tellerle bütünleşen ve bu bütünleşmeden oluşan parçalarla üç sıra şeklinde aşağıda bitim yeri olan üçgen şeklindeki sarı metale bağlanmakta ve ucunda bir çengel metalle son bulmaktadır. Aynısı sağ tarafında da mevcuttur. Orta üst tarafta bulunan metal mavi taşlı halkanın al tarafı bir üçlü ince zincirle 2cm uzunluğunda bir üçgen oluşturmakta ve bitiminde bir küçük kalp metal tamamlamaktadır. Antalya müzesinde aynı takıları görmek mümkündür. Tam ortasında mavi taşın bir metal çıkıntı bulunmaktadır. Buluntu yeri Güney doğu Anadolu bölgesi olup. Yöresel kadın takısıdır.
Üstte tümü bulunan alt tarafta da iki parçadan belirginleştirilen alınlık görülmektedir. Alt tarafta üçgen bitiş ve bağlı Zincirlerle
Üstte Ortasında kocaman türkuaz camdan yapılı bir süsleme motifi. Çapı 2 cm. olan bir Türkuaz boncuk. Roma dönemi Erturska sanatını anımsatacak Altın işlemelerinde emsalsiz olan bir takı örneğini görmekteyiz.
Üstte Ortasında kocaman türkuaz camdan yapılı bir süsleme motifi. Çapı 2 cm. olan bir Türkuaz boncuk.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Selçuklu, Osmanlı, kadın akseuarları kadın takıları.
Literatür: Kültür Bakanlığı Arşivi.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Saat kurmak aparatı:
Saat Kurma Aparatu:
Ölçü: çapı: 6,8 cm. 12 cm boy.
Obje: Almanlar tarafından Doğu bölgeler için yapılmış alman orijinli bir saat kurma aparatı. Osmanlı padişahları için yapılmış olduğu aparatın üzerinde bulunan laleden anlaşılmaktadır. Ortasındaki amblemin bir taç olması bunu kullananların kırallığa bağlı şahsiyetler olduğu anlamına gelmektedir.
Detay: Oldukça belirgin çizgiler ve damla şeklindeki vuruşlu damla betimlemeler ortasında bir simgeyi anımsatan taç şeklindeki amblem. Dökme bir saat kurmalı. Doğu bölgeler için yapılmış bir Alman malı saat kurmalı.
Hakkında: Gümüş metal M.S. 1800 Yıllarda. Saat kurma aleti olarak kullanılmaktadır. Oval bir gümüş metal üzerinde yine etrafı kazılı oval derin çizgilerden oluşan bir boşluk içinde bir kabartma taç sembolü ve sol tarafında sağ bitiminden sol bitimine kadar bir hilal şeklinde belirgin damla şeklindeki çukur baskılar görülmekte. Bunu takip eden s harfinde derin çizgili ortasında kalp sembolü takiben bir bitiş bağlantı deliği ikinci olarak zincirin bağlı olduğu kurma ucu bir lale biçimindedir.
Materyal: Gümüş.
Bulunduğu Yer: Şanlıurfa, Harran.
Durumu: Halen kullanılıyormuş gibi bir duygu uyandırmakta.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Arşivi.
Litaretur: Kültür Bakanlığı Osmanlı Arşivi.
Gerçeklilik: Kütür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır
Üçgen bir takı bronz:
Üçgen Bronz Takı:
Obje: Üçgen şeklinde bir kadın takısı.
Detay: Üçgenin bir tarafında 5 adet halkayla betimlenmiş, ortasında bir halka metal mevcut. Üçgenin sağ tarafı iki sabit halkayla betimlendiği gibi üst köşesinde bir metal kanca bulunmaktadır. Sol tarafında da motifler arasında iki delik göze çarpmaktadır.
Materyal: Gümüş.
Bulunduğu yer: Şanlıurfa, Harran Höyük.
Tarih: M.S 5.yy dan Selçuklu 14.yy’a kadar.
Durumu: Oldukça belirgin ve motifleri metal döküm olasılığını taşımaktadır.
Hakkında: Üçgen bir takı bronz. Üzerindeki motifler belirgin bezemelerden oluşmaktadır. Bir üçgen başka parçalarla birleştiğinde bir takı oluşturmaktadır. Gümüş metal olan bu takı sağ tarafında iki bağlantısı olup, altta ise aynı bağlantılarla beş 5 bağlantı bulunmaktadır. Motifler ip şeklinde olarak metal toplarla şekillendirilmiştir. Ortasında bir metal top küre nin altında bir işlemeli Yuvarlak çizgilerle süslenmiş olup hemen etrafında ki top metal yuvarlakları ip motifli yarım daire şeklindeki yarım halkalar en alt kısmında 4 yarım daire oluşturuken sağ ve sol Üçken in içine doğru etrafında kalın belirgin ip motifler düz şeklinde üçkeni tamamlamaktadır.
Referans: Anadolu Medeniyetler Müzesi, Kültür Bakanlığı Arşivi.
Literatür: Anadolu Medeniyetler Müzesi, Kültür Bakanlığı Arşivi.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Zincirli nazarlık kolye:
Zincirli Nazarlık Kolye:
Obje: Gümüş yuvarlak enli zincir bitiminde damla şeklinde, üzeri baklava dilimi şeklinde dövmelerle şekillendirilmiş etrafı dalgalı boyun takısı.
Detay: Daha çok nazarlık olarak kullanılır.
Materyal: Gümüş
Tarih: M.S 5. yy MS. 14. yy.
Bulunduğu yer: Kuzey Mezopotamya, Şanlıurfa, Harran Höyük.
Durumu: Resimdeki gibi oldukça iyi.
Hakkında: Zincirli takı bir Metal kolye, zincirlerle üzerinde çapraz bezemelerin belirgin olarak damla şeklindeki bitimi bir çocuk takısı olduğunu göstermektedir. Kem gözlerden korunması için nazarlık olarak takılan bir takıdır. Gümüş metaldir. Gümüş damla etrafındaki dalgalarda ne denli kıymetli olduğunu gösteren emarelerdir.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi metal takılar hakkında müze bulguları.
Literatür: Kuzey Mezopotamya hakkında Tarihi Atlas.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Bizans küpesi:
Bizans Küpesi:
Obje: İp motifleriye metal noktalara etrafı yuvarlak halkacıklarla oluşmakta iki temalı ana tema ve 5 köşeli bir tamamlama.
Detay: İki ana temalı küpe üzerinde belirgin top, ip veya boncuk motifleri yanı sıra halkalarla çevrili. Bu halkalara takılacak sarkıtlar maalesef yok. Ancak her birinde 7 halkanın olduğu görülmektedir.
Materyal: Gümüş.
Tarih: Bizans, M.S 4-5. yy.
Durumu: Resimdeki gibi mükemmel.
Hakkında: Gümüş iki küpe takı, üzerinde ip Ve Metal top motiflerden oluşan belirgin bezemeler bulunan metal toplardan ve ip veya boncuk motifi olarak metal şekillerden bir gül veya çiçek motifi belirgin olarak motifle dirilenmiş ve etraflarında da 7 şer halkalarla (muhtemelen) bunlara takılan bağlantılarla ortaya abartılı bir küpe takısı ortaya çıkmaktadır.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi Bizans kadın takıları.
Literatür: Bizans Arkeolojisi Tarihi Atlası, Kültür Bakanlığı Arşivi.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Metal Gümüş takı merkezi Zincirli:
Metal Gümüş Takı Merkezi Zincirli:
Obje: Ucu sağ tarafa kıvrılan damla şeklindeki merkez takı.
Detay: Üzerinde 7 adet bağlantı halkaları olan damla şeklindeki bir broşa benzeyen tamamlayıcı bir takı.
Materyal: Gümüş.
Ölçü: 3 cm boy. 5 cm. 10,03 gr.
Tarih: M.S 400-900
Bulunduğuyer: Harran Höyük.
Durumu: Durumu yukardaki resimde göründügü gibi.
Hakkında: Damlanın üst tarafını oluşturan geniş patikada etrafında 6 adet bağlantı yerlerinin oluduğu ve bunlardan sağlı sollu 2 şer büyükçe olan bağlantılardan kalın zincirlerin geçmesine düzen veren bir takıparçasından söz etmekteyiz. Alt ucunda bile bir kancayla tekrar başka bir platforma bağlanan veya tuturulan kanca şeklindeki bağlantı yeri de muvcuttur. Bu Merkez bağlantı yı oluşturan takı parçasının özelilikleri ve işlevi saymakla bitmayecektir. Belliki gösterişi sergileyen ve bir mühendislik edasıyla Dizain edilmiş takı parçasından söz etmekteyiz. Tamamı Gümüş bir Materyaldan oluşan ve dış yüzeyini sıra sıra ip veya boncuk şeklindeki bir matal iple çevreleyen ikinci sırasını top parcacıklarla çevreleyen tekrar üçüncü sırasında da ip ancak daha belirgin bir metal ipveya boncuk şeklindeki dizaini devam ettiren bundan sonrada tekrar top gülleler şeklinde içeri doğru tamamlayan bir metal ip veya boncuk topçuklarla 5 sıra oluşturan bir damla metalllin üst tarafındaki bir yine metall topçuklarla oluşan kalp şeklin içerisinde üç adet metlall yuvarlağın üzerinde yine metal bir çiçekle betimlenmiş bir süs etrafında 6 adet küçük top kümeciklerle şekillenmiş birer harika dizayn şeklindeki Takı.
Literatür: Antik kadın takıları atlası ve Kültür Bakanlığı Arşivi.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi.
Gerçeklilik. Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Taşlı metal bronz:
Taşlı Metal Broş:
Obje: Ortasında kocaman bir taş etrafında 14 taşla taçlandırılmış bir metal broş
Detay: Broş her ne kadar taşlı bir broş olsa da, taşları maalesef mevcut değildir.
Materyal: Gümüş
Ölçü: Çapı: 3 cm. 7,96 gr.
Tarih: Bizans, M.S 500-1200.
Hakkında: Aslında ortasında Kocaman bir taşla etrafı 14 ayrı değerli veya yarı değerli taşlarla çevrili olan bu bronşu tekrar etrafındaki 16 yuvarlak top şeklindeki metall topçuklar çevrelemekte olup alt tarafında ince metallerle süs parcacıklarının 4 ayrı bağlantıyla aşağı sarktığını görmekteyiz. Bu metal gümüş sarkıtlar bronşun alt tarafında süs çıkışları olarak görülmektedir. Tümü bir bütün şeklinde ancak taşların çıkarılmış olması ve koyubir Renk olan patinalı olan bronş güzelliğinden bir şey kayıp etmemesine rağman taşlı hali insanda Merak uyandırmaktadır.
Bulunduğuyer: Harran Höyük
Durumu: Resimdeki gibi.
Literatür: Kültür Bakanlığı Bizans kadın takıları hakkında.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Gümüş küpe:
İkili Gümüş Küpe:
Obje: Akıtmalı iki parçalı küpe,
Detay: Tamamı metal olan iki parçalı üst tarafı damla şeklinde, ikinci kısımsa metal ip şeklinde bağlantılarla betimlenen gümüş küpe.
Materyal: Gümüş
Ölçü: 1,7 cm. 7 cm. 9,14 gr.
Tarih: 2. yy, M.S 1300.
Bulunduğu yer: Harran Höyük.
Durumu: Resimdeki gibi bir bütün halinde.
Literatür: Kültür Bakanlığı Arşivi kadın takıları.
Hakkında: Bu objeden bahsetmek bana bir zevk vermektedir. Çünkü bu obje bir zevkle ve sevğiyle emekle yapıldığı gün gibi ortadadır. Tamamı Metal den oluşan bu küpe takı iki parçadan oluşmaktadır. En üst yerinde kulağa takılan bağlantı yerinin hemen ön tarafını oluşturan bir üçğen betimlemeli parçanın en üstünde bir metal Top ve etrafını ip motifli bir halkayla betimlendikten sonra üç yeni topla biribirine bağlanan ip metla betileme ile damlanın hemen en altında bir çiçek formuyla metal iplerle 4 adet topçuk metal iplerle betimlenmiş bu formun etrafı dalğalı şekillerle betimlenerek alt taraftaki iki yuvarlak Metal betimlemenin üzerinde yine metal topçuklar ve etrafı kalın ikili ip metal formla üstteki bağlantıyıda yine ikili ip metal formla betilemiş ve iki aşamalı askılı ikili metal formlu genli topçuk ve ip metal formlarıyla patinayı tamamlayan bir görünüme sahip bir küpe takısıdır.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanteri Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Gümüş küpe:
Gümüş Küpe:
Obje: Kırmızı taşlı gümüş küpe.
Detay: İki parçalıdır. Damla şeklindeki gayet parlak gümüş damlanın alt tarafında yuvarlak bir betimleme içerisinde kırmızı bir akik taş bulundurmaktadır.
Materyal: Gümüş.
Hakkında: Gümüş bir patika ya sahip güzel dizan edilmiş, damla şeklindeki çift parçalı olduğu ancak alt tarafı bulunmamaktadır. İki bağlantı yeriyle son bulan etrafı dalgalı betimlemelerle süslü olan en üstte yuvarlak metal ip şeklindeki betinleme aşağı doğru bir damla oluşturan ve tekrar en alt damlanın geniş olan yerinde de bir yuvarlak betinlemenin içerisinde kırmızı bir akik ortası siyah olan yarı değerli taşla süslenmiştir. Yukarda damlanın başladığı üst tarafta üç kesik ip metal şeklindeki betinlemeyle gayet parlak ve gümüş olan bir patinaya sahip. Olup gayet canlı ve güzel bir dizayn küpedir. Ortası kırmızı çapı 1 cm olan ortası delik ve yine metalden ip şeklindeki belirgin bezemeler kullanılmış ve bu ip şeklindeki metal bezemeler küpenin muhtelif yelerinde belirgin şekilde kabartmalar olarak taşın da etrafından geçerek alt tarafta iki bağlantı yeriyle de muhtemelen Ikinci bir parçası vardır. Alt bağlantı plakasını oluşturan bu gümüş plakanın alt tarafı yarı oval kesitlerle 10 adet form verilmiştir.
Ölçü: 2 cm. boy 5 cm. 4,77 gr.
Tarih: M.S 500-1200
Bulunduğu yer: Harran Höyük.
Durumu: Durumu resimdeki gibi gayet güzel.
Literatür: Tarihi Atlas, Bizans Osmanlı kadın takıları hakkında Kültür Bakanlığı Arşivi.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi kadın takıları bulgusu.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Takı parçası:
Takı Parçası:
Metal takı parçası sol tarafında başka bir parçaya üç bağlantı yeri bulunan ve yine belirgin bezemeler top ve bu topçukların etrafında belirgin ip metal olarak çıkıntılı belirgin bezemeler ve üst tarafta ortasında boncuk olan aynı süsleme altında metalden bir süs oluşturulan ve etrafı yine ip şekdeki metalle tamamlanan bezeme bir takı parçasıdır.
Takı parçası:
Takı Parçası:
Metal yürek takıların tamamlayıcısı olan bir yürek metaldir.
İki boncuklu takı parçası.
İki boncukla oluşan alt tarafında bir metal yürekten oluşan bu takı parçası genelde bir tepelik veya alınlık veya göğüslük parçasıdır.
Yürek takı metal ve boncuk
Kadın kemeri:
Kadın Kemieri Gümüş Mavi boncuklu Arasıra Telkarı işlemeli.
Obje: Tamamı gümüş olan bir kemer.
Detay: Takı tokası üzerinde iki mavi boncukla süslü olan telkari işçiliğiyle birbirine bağlı bir gümüş kemer.
Materyal: Gümüş.
Ölçü: 3,8 cm boy: 87 cm. 192,6 gr.
Tarih: M.S 1900
Bulunduğu yer: Harran Höyük.
Durumu: Gayet iyi durumda, tamamı mevcut olan bir gümüş kadın kemeri.
Hakkında: Güneydoğu Anadolu yöresi. El işçilği yapılarak üzerinde çeşitli kesitlerin olduğu ve aralarında ince zincirlerin oluştuğu gümüş plakaların birleştirilerek biri birine bağlanarak oluşturulduğu ve üzerlerinde motiflerin ve bezemelerin belirgin şekillerde oluştuğu bitiş yerindede yine boncuk ve metal süslemelerin olduğu bir toka ve karşılığında bağlantı yeri olan bir iğne yeri haznesi mevcuttur. Hakkında: Tokadan itibaren 21 adet dikdörtgen gümüş plakalarala arada plakaları birleştiren telkari işçiliği ile betimlenen kemerin Takası olan en baş kısmında ince işçilik yanında ince kabartmalı olan bir işçilikle iki adet mavi boncukla taçlandırılmışır. Söz konusu olan plakaların biri birilerine bağlantıları aradaki ince tellerle tek tek biri birilerine bağlantılarının neticesinde takrar ikinci bir plaka devreye girmekte ve üzerlerindeki baskı ve ince işçilikle bir göz kamaştırıcı kemeri oluşturmaktadır. Plakalar ince deliklerle işlenmiş ve ortalarına doğru baklava dilimi şeklinde betimlenmiştir. En sonunda hafif hilal şeklinde bir tokanın takılacağı sonuçla sonuçlanan kemer tokasının başladığı yerde çıkık olan takanın tokmağına takılarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Kadın takıları yöresel, gümüş bir kemer M.S 1900 yy. Güneydoğu Anadolu yöresi. El işçilği yapılarak üzerinde çeşitli kesitlerin olduğu ve aralarında ince zincirlerin oluştuğu gümüş plakaların birleştirilerek biri birine bağlanarak oluşturulduğu ve üzerlerinde motiflerin ve bezemelerin belirgin şekillerde oluştuğu bitiş yerindede yine boncuk ve metal süslemelerin olduğu bir toka ve karşılığında bağlantı yeri olan bir iğne yeri haznesi mevcuttur.
Literatür: Anadolu Medeniyetleri Müzesi kadın takıları hakkında Tarihi Atlas ve Kültür Bakanlığı Arşivi
Referans: Anadolu Medeniyetler Müzesi.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Göbeğin üzerinde zincirlerle bağlanan takı:
Obje: Göbeğin altına takılan bir Viking göbek altı takısıdır.
Detay: Bir Viking kadın takısının göbek üzerine zincirle bağlandığı takıdır.
Materyal: Gümüş.
Ölçü: Çapı 11 cm.
Tarih: M.S 900 yy.
Bulunduğuyer: Harran Höyük.
Durumu: Gayet iyi durumda.
Hakkında: Genellikle Viking kadınlarının bellerine taktıkları bilinmektedir. Koyu bir patinası olan gümüş bir yuvarlak metal plaka üzerinde betimlenmiş olan bu harika işçilikli takı göz alıcı bir tasarıma sahiptir. Hakkında: kesitlerin tüm etrafını süslediği ve 6 adet yuvarlak Metal Çiçeklerle Ortasına doğru gelindiğinde etrafı telkari ince işçiliği üerine betimlenen baklava dilimi metal plakaların hemen ortadaki demir toplarla betimlenen yukarı ve gayet iyi görünen muazzam bir çiçek betimlemesi ortadaki değerli bir taşla taçlandırılmışır. Alt taraflarında sarkan ve süs olarak bir güzellik katan kalp ve damla şeklindeki metal plakaların ancak üç adet üzerinde bulunduğunu bunlardan 7 adet boş olmasıdır. Bunların yanı sıra üst tarafta üç daha büyükçe olan bağlantı yerlerinden beli saran zincirlerle beli dolaşarak bu üç tutulan yerde denğeyi ve belin estetiğini bozmandan güzel bir anlam kazandırmaktadır. Genellikle Wiking kadınlarının bellerine taktıkları bilinmektedir. Koyu bir patinası olan Gümüş bir yuvarlak metal plaka üzerinde betimlenmiş olan bu harika işçilikli Takı göz alıcılığını halen üzerindeki Dizayni ile dikatleri üzerine çekmektedir. Bir not düşmek gerekirse, Alman Genç kızlarının da böyle takılar takındığını bilmekteyiz.
Literatür: Kültür Bakanlığı Arşivi kadın takıları hakkında.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi bulguları.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Selçuklu kemer tokası:
Selçuklu Kemer Tokası:
Obje: Hayvan betimlemeli, aslan şeklinde bir metal toka.
Detay: Baş tarafı, ayakları ve kuyruğu olan belirgin bir hayvan betimlemesi.
Materyal: Metal, bronz.
Ölçü:3cm. en boy 2,5 cm. 11,57 gr.
Tarih: M.S 1300’lü yıllar.
Bulunduğuyer: Harran Höyük
Durumu: Durumu resimdeki gibi gayet anlaşılır.
Literatür. Bu konu hakkında en iyi bilgi kaynağı Kültür Bakanlığı Selçuklu takıları arşividir.
Hakkında: M.S 1000-1300 yllar. Da selçuklular tarafından kemer tokası olarak kullanılan birer Hayvan betimlemesiyle dikkat çeken bir hayvan Aslan Motifli bir metal koyu patinalı bilirgin olan hayvan motifi kulak göz burun ve çenesi ayakları extra çıkık olarak betimlenmiş olan bu kemer tokası belli bir emek ve işçilik sonucu ortay çıktığı anlaşılmaktadır.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi bulguları.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Amulet Nazarlık:
Nazardan Korunmak Yazılı Metal Amulet:
Obje: Metal bir Amulet alt tarafında 5 adet yuvarlak sallanan metal takı.
Detay: Üst taraftan iki bağlantı yeri olan, boyuna takılmak için zincir yeri yan taraflardan dalgalı üzeri kazı ve çizili olan metal amulet.
Materyal: Gümüş
Hakkında:Nazar ve kemgözlerden korunmak için inanç ve koruma kalkanı olarak düşünülen bunun içinde bu işleri yapan insanların insan pisikolojisini ve yapılması gerekenleri korkunun kaynaklandığı yerleri ortadan kaldırmak için bayağı emek verileriek ince bir şekillenmeden sonra üzerine tekrar rast gele işaretlenen ve karanlık kötülüklerden korunması için yapılan bir koruyucu kalkan Nazar ve gözden korunması için yazılı koruyucu, bir plaka üzerinde iki bağlantı yeri mevcuttur. Bu oldukça kalın bir zincirle takılır. Plakanın kendisi üst bağlantı yeri düz alt uca doğru dalgalı bir şekilde yaprak şekli verilmiştir. Alt uç noktasında bir onlardan yukarı doğru ikişer olarak sallanan metal takı parçaları oluşmaktadır. Toplam 5 adettir. Plakanın tüm yüzeyi belirgin işaretlerle bezenmiş durumdadır. Herhangi bir yazı çeşidi içermemekle beraber bir çizgi şeklindedir. Kısa ve derin olan bu bezemeler bir sihir veya korunma amaçlı olduğu sanılmaktadır. Bunun okunması ancak yapan tarafından izah edile bilinir. Plaka gümüş metal dir. Düz ve belirgin patinalıdır.
Ölçü: en 6,5 cm. boy. 8 cm. ağırlık. 22,94 gr.
Tarih: M.S 1200-1300
Bulunduğuyer: Harran Höyük
Durumu: Resimdeki gibi oldukça belirgin.
Literatür. Kültür Bakanlığı Arşivleri.
Referans: Anadolu Medeniyetleri Müzesi bulguları.
Gerçeklilik: Kültür Bakanlığı Envanterinde Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlıdır.
Gümüş küpe:
Gümüş Küpe:
Gümüş metal tel işlemeli küpe, belirgin motiflerle bezeli olan ip metallerin halkalar ve bezemelerden oluştuğu görülmektedir. Araları boştur, ancak bütününde yürek şeklini oluşturan bu takı parçası, metal topçukların yine metal iplerin etrafında dönmesiyle oluşmaktadır.
Metal Küpe:
Metal Küpe:
Metal bir küpe üst bağlantı yerinin ip motifli bağlantısının da yine ip metalle bir üst halkaya bağlandığı bir küpedir.
Lale takı:
Lale Takı:
Bronz laleye benzer bir kadın takısı. Üst tarafında bağlantı yeri olan, 2 cm büyüklüğünde metal bir objenin üzerinde iki delik ve bunların bitiminde de sivri birer dalga şekilli ortasına doğru ve etrafında ise belirgin kabartma düz bezeme bulunmaktadır.
Göğüslük kadın takısı:
Göğüslük Kadın Takısı:
Obje: Hilal şeklindeki sarı metal üzerine ip motif ve küçük taşlarla bezeli kadın göğüslük.
Detay: İnce işçiliği ve boncuk ve sarkıt süslerin olduğu ancak sarkıtlarda asılı bir halka dışında başka bir şey olmayan, üsten de başka bir takıya üç kulpla bağlanan bir kadın güğüslüğü,
Materyal: Altın karışımı sarı bir metal.
Hakkında. Göğüslük sarı kıymetli metal üzerine üç bağlı bağlantı yeri olan metalin kendisi üstten hafifçe uçların olduğu yere doğru yukarı kalkık olan ve üst tarafı metal ip halkalardan oluşan ancak boydan tekrar bir ip metal olarak baştanbaşa belirgin kabartma bezesi olan bu ip metalin altında tekrar halkalar şeklinde motifler olan ancak yer yer birer tane halkanın daha eklendiği ve ortada olan halkaların çoğaldığı ve bu halkaların ortasında da bir kıymetli taş olduğu ancak bu taşın yerinde olmadığı görülmektedir. Aynı sıradaki 4 lü halkaların yanında birde kıymetli taş göğüslüğü süslemektedir. Alt tarafı ise bir hilali anımsatmakta ve küçücük metal olan halkalarla birlikte kıymetli taşlarla süslüdür. Belirgin olarak ip metal olarak ta bu göğüslük takının etrafını kabartma bezemesi olarak belirgin bir şekilde görülmektedir. Alt tarafında da muhtemelen bu göğüslüğün alt tarafa sarkan bağlantılarının bağlantı yerleri mevcuttur. 15 adet bağlantı yeri vardır. Metal muhtemelen altın karışımıdır.
Ölçü: en 13 cm. Yük. 4 cm. ağırlık. 26,99 gr.
Tarih: M.S 500- 1300
Bulunduğu yer: Harran Höyük.
Durumu: Resimdeki gibi gayet iyi.
Literatür: Metal takılar kadın takıları Tarihi Atlas.
Referans: Anadolu Medeniyetler Müzesi bulguları.
Gerçeklilik. Kültür Bakanlığı Envanterine Koleksiyoner Mehmet Ali Yaşar adına kayıtlır.
Metal obje:
Bir metal bronz iki bağlantı yeri olan ve üst tarafı bir baş şeklinde çıkık ve aşağı doğru biri uzun biri kısa iki ayağı olan bir metaldir.